Klasy chropowatości
Budowa noża tokarskiego
21 września, 2022
Rodzaje frezarek
19 grudnia, 2022
Wykonanie poszczególnych części maszyn bardzo często wymaga uzyskiwania płaszczyzn, które będą spełniać poszczególne normy chropowatości. Dowiedz się, czym jest chropowatość danej powierzchni i jakie są jej klasy!
Czym jest chropowatość powierzchni
Chropowatość powierzchni to cecha powierzchni, która wskazuje na jej nierówności (często niewidoczne gołym okiem), które nie wynikają z jej kształtu, tylko z jej obróbki i użytych narzędzi. W przeciwieństwie do falistości powierzchni, pojęcie to odnosi się do pomiarów wykonywanych na stosunkowo niewielkich odcinkach. Wielkość chropowatości powierzchni zależy od rodzaju materiału i rodzaju jego obróbki.
Dwa podstawowe parametry liczbowe podawane w przypadku chropowatości to Ra i Rz, czy:
Średnie arytmetyczne odchylenie profilu od linii średniej – Ra
Linia średnia to teoretycznie linia, przy której suma kwadratów odległości wzniesień i zagłębień ma najmniejszą wartość. Pomiaru dokonuje się na odcinku elementarnym Le określanym przez Polską Normę. Długość odcinka elementarnego zależna jest od wartości parametru chropowatości i może być równa jednej z sześciu wartości wyrażonych w milimetrach: 25; 8; 2,5; 0,8; 0,25; 0,08.
Wysokość chropowatości według dziesięciu punktów profilu – Rz
Suma średniej arytmetycznej wysokości pięciu wzniesień, które znajdują się najwyżej ponad linią średnią i średniej głębokości pięciu najniższych wgłębień znajdujący się poniżej linii pośredniej. Wartości parametru chropowatości uzyskujemy przy pomocy specjalnych urządzeń pomiarowych zwanych profilometrami.
Klasy chropowatości powierzchni - tabela
Według polskiej normy PN-EN ISO 1302:2004 wyróżniamy 14 klas chropowatości powierzchni. Na rysunku technicznym klasę chropowatości danej powierzchni zawsze oznaczamy trójkątem z wierzchołkiem skierowanym do dołu – ∇
Klasa chropowatości – Rodzaj obróbki – Ra – Rz
1 – obróbka zgrubna skrawaniem – 80- 320
2 – obróbka średniodokładna skrawaniem – 40 – 160
3 – dokładna obróbka skrawaniem – 20 – 80
4 – dokładna obróbka skrawaniem – 10 – 40
5 – obróbka wykończeniowa – 5 – 20
6 – obróbka wykończeniowa – 2,5 – 10
7 – szlifowanie zgrubne – 1,25 – 6,3
8 – szlifowanie dokładne – 0,63 – 3,2
9 – szlifowanie wykończeniowe – 0,32 – 1,6
10 – docieranie – 0,16 – 0,8
11 – docieranie pastą polerską – 0,08 – 0,4
12 – honowanie – 0,04 – 0,2
13 – polerowanie – 0,02 – 0,1
14 – polerowanie – 0,01 – 0,05
